Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2013

ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΚΥΡΙΩΝ στο CINE ΓΕΡΑΚΑ τη Δευτέρα 9 Δεκεμβρίου στα πλαίσια του αφιερώματος στον Ελία Καζάν

ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΚΥΡΙΩΝ - GENTLEMAN'S AGREEMENT
Αμερικάνικη ταινία παραγωγής 1947
Σκηνοθεσία. Ελια Καζάν.
Σενάριο. Μος Χαρτ, Λόρα Χάμπσον (μυθιστόρημα).
Πρωταγωνιστούν. Γκρέγκορι Πεκ, Ντόροθι ΜακΓκουάιαρ, Τζον Γκάρφιλντ, Ντιν Στόκγουελ, Σελέστ Χολμ, Αν Ριβίαρ, Τζέιν Γουάιατ
Βραβεία: Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, Όσκαρ Σκηνοθεσίας, Όσκαρ Β' Γυναικείου ρόλου (Σελέστ Χολμ)
Διάρκεια. 118 λεπτά

Ο Φίλιπ Γκριν (Γκρέγκορι Πεκ) είναι ένας συγγραφέας με κύρος που αναλαμβάνει να γράψει μια σειρά άρθρων πάνω στο φαινόμενο του αντισημιτισμού στις Η.Π.Α. για χάρη ενός περιοδικού. Αρχικά δε δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον πάνω στο θέμα δεδομένου ότι δεν ξέρει από που να ξεκινήσει. Τότε του έρχεται η ιδέα να παραστήσει τον Εβραίο για μερικούς μήνες για να αναλύσει τη συμπεριφορά των συμπολιτών του απέναντί του. Θα χρειαστεί ελάχιστος καιρός για να βιώσει το φαινόμενο του ρατσισμού και της προκατάληψης τόσο από τους συνεργάτες του όσο και από την κοπέλα του Κάθι Λέισι (Ντόροθι Μακ Γκουάιαρ), η οποία δηλώνει φιλελεύθερη και ανοικτόμυαλη. Μαθαίνει επίσης ότι η γραμματέας του Ιλέιν Γουέλς (Τζουν Χάβοκ) είναι στην πραγματικότητα Εβραία που αναγκάστηκε να αλλάξει όνομα προκειμένου να προσληφθεί από το "φιλελεύθερο" περιοδικό το οποίο του ανέθεσε τη δουλειά. Ο Γκριν σύντομα βρίσκεται απομονωμένος από τους γύρω του...

Ο αντίκτυπος της παγκόσμιας διαμάχης και του πολέμου ήταν ακόμη ορατός στις Η.Π.Α. του 1947. Ο θρίαμβος στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο έφερε τους Αμερικανούς σε θέση ισχύος ως υπερδύναμη (ενώ έμελλε να ακολουθήσει ο Μακαρθισμός και το κυνήγι των μαγισσών του Κομμουνισμού) και η περίοδος ευνοούσε στο να τεθούν ερωτήματα γεμάτα κουράγιο. Πολλοί Αμερικάνοι είχαν ακόμη ζωντανές της μνήμες του ναζιστικού και ιαπωνικού εφιάλτη κι υπήρχαν εκείνοι που αναρωτούνταν αν υπήρχαν σπέρματα ρατσισμού και στην ίδια τους την πατρίδα. Όσον αφορά τους Εβραίους για παράδειγμα, ήταν σίγουρο ότι δεν υπήρχε κάποιο είδος ρατσισμού; Ο Ντάριλ Ζάνουκ της 20th Century Fox ήθελε πάσει θυσία να κάνει την παραγωγή μιας ταινίας που να καταδικάζει τις προκαταλήψεις και το ενδιαφέρον του κίνησε το μυθιστόρημα της Λόρα Χόμπσον του οποίου η μεταφορά πέρα από την ψυχαγωγία θα περνούσε κοινωνικά μηνύματα στο θεατή. Ο Ζάνουκ ωθήθηκε επίσης στο να πραγματοποιήσει την ταινία όταν του αρνήθηκε η είσοδος στο Country Club του Λος Άντζελες όταν κάποιοι συμπέραναν εσφαλμένα ότι ήταν Εβραίος. Απευθύνθηκε λοιπόν στον σεναριογράφο Μος Χαρτ και τον έπεισε να μεταφερθεί στο Χόλυγουντ. Έπειτα απευθύνθηκε στον Ελία Καζάν, ο οποίος πέρα από τις επιτυχημένες θεατρικές παραγωγές που είχε σκηνοθετήσει, είχε κάνει μεγάλο όνομα στο Χόλυγουντ ως σκηνοθέτης που ήξερε να συνεργάζεται με τους ηθοποιούς αποσπώντας εξαιρετικές ερμηνείες.

Πρώτη επιλογή για το ρόλο του Φίλιπ Γκριν ήταν ο Κάρι Γκραντ που αρνήθηκε το ρόλο, ο οποίος δώθηκε τελικά στον Γκρέγκορι Πεκ. Ο Πεκ κατάλαβε τη σημασία της ταινίας και δέχτηκε το ρόλο παρά τις αντιρρήσεις του μάνατζέρ του που τον συμβούλεψε να απορρίψει το ρόλο. Ο εβραϊκής καταγωγής ηθοποιός Τζον Γκάρφιλντ αποφάσισε να δεχτεί ένα δευτερεύοντα ρόλο στην ταινία προκειμένου να συμμετάσχει σε εκείνη.

Θύελλα αντιδράσεων ξέσπασε στους κινηματογραφικούς κύκλους του Χόλυγουντ. Οι υπόλοιποι παραγωγοί ταινιών που ήταν ως επί το πλείστον Εβραίοι προσέγγισαν το Ζάνουκ ζητώντας του να μην πραγματοποιήσει την ταινία, καθώς θα δημιουργούσε προβλήματα. Επίσης τον προειδοποίησαν ότι η ταινία επρόκειτο να υποστεί λογοκρισία από τον κώδικα Χέιζ, λόγω της θεματολογίας της. Υπήρχε επίσης φόβος ότι ο ρόλος της Κάθι Λέισι που ήταν διαζευγμένη και επρόκειτο να υποδυθεί η Ντόροθι ΜακΓουαίαρ, θα έθιγε τη Λεγεώνα της Κοσμιότητος. Η ταινία όμως πραγματοποιήθηκε όμως με μεγάλο κουράγιο και τα γυρίσματα έγιναν στο Κονέκτικατ.

Η Ντόροθι ΜακΓκουάιαρ και ο Γκρέγκορι Πεκ σε απόσπασμα από την ταινία.

Η προβολή της ταινίας συνοδεύτηκε από θετικές κριτικές και οι κριτική την τίμησαν με πολλά βραβεία κατά την περίοδο που προηγείται της βραδιάς των Όσκαρ (2 βραβεία των κριτικών της Νέας Υόρκης, τέσσερις Χρυσές Σφαίρες, εκ των οποίων και μια για τον Ντιν Στόκγουελ που υποδύθηκε το μικρό γιο του Πεκ). Η ταινία προτάθηκε για 8 όσκαρ και βραβεύτηκε με τρία, κατατροπώνοντας μια άλλη ταινία που ασκεί κριτική στον κοινωνικό ρατσισμό το Διασταυρωμένα Πυρά (Crossfire) του Έντουαρντ Ντμίτρικ.