Η Παγκόσμια Ημέρας της Ευτυχίας στις 20 Μαρτίου θεσπίστηκε από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (Ο.Η.Ε.), επειδή αναγνώρισε την ευδαιμονία (ευτυχία) ως βασικό στόχο και βασικό δικαίωμα του ανθρώπου. Το δικαίωμα της ευτυχίας δεν περιλαμβάνεται στον Χάρτη των Δικαιωμάτων των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με συνέπεια οι ευρωπαϊκές πολιτικές να στοχεύουν στην ευημερία των οικονομικών μεγεθών, αγνοώντας τη δυστυχία των ανθρώπων.
Η ανάγκη
Την τελευταία τετραετία η Ελλάδα έχει την δεύτερη μεγαλύτερη αύξηση δυστυχίας παγκοσμίως, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του Ο.Η.Ε. Περισσότεροι από τα δύο τρίτα των Ελλήνων δηλώνουν σήμερα ότι βιώνουν καταστάσεις δυστυχίας, ενώ σε όλα σχεδόν τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), περισσότεροι από 60% των ανθρώπων δηλώνουν ότι αισθάνονται ότι είναι δυστυχείς ή μη ικανοποιημένοι από την ζωή. Οι ενδείξεις δεν είναι παροδικές αυτήν την περίοδο της κοινωνικοοικονομικής κρίσης, αφού αυτή η τάση δυστυχίας των περισσότερων κρατών της Ε.Ε. είναι παρόμοια για σαράντα έτη, σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωβαρόμετρου από το 1975.
Προφανώς, δεν είναι άσχετο το γεγονός ότι οι πολιτικές της ΕΕ στοχεύουν στην ευημερία της οικονομίας και όχι στην ευτυχία των ανθρώπων. Αυτή η άποψη αντανακλάται στο γεγονός ότι το δικαίωμα της αναζήτησης της ευδαιμονίας δεν περιλαμβάνεται στα 54 άρθρα του Χάρτη των Βασικών Δικαιωμάτων της ΕΕ (2010/C 83/02).
Η πρόταση
Η ανάγκη της κατοχύρωσης του ανθρώπινου δικαιώματος της ευτυχίας για τους πολίτες της Ε.Ε. τεκμηριώθηκε φιλοσοφικά στο Πανελλήνιο Συμπόσιο Επικούρειας Φιλοσοφίας, που διοργανώνεται κάθε χρόνο τα τελευταία πέντε έτη υπό την αιγίδα του Δήμου Παλλήνης. Σε ομιλία του στο 4ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Επικούρειας Φιλοσοφίας με θέμα «Επικούρειες επιδράσεις στο σύγχρονο Ανθρωπισμό» ο Δρ. Χρήστος Γιαπιτζάκης αναφέρθηκε στο γεγονός ότι ο φιλόσοφος Επίκουρος θεωρούσε ότι κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα στην ευτυχία και πρότεινε τη «Διακήρυξη του δικαιώματος της ευδαιμονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση» ή «Διακήρυξη της Παλλήνης».
Το κείμενο της «Διακήρυξης της Παλλήνης» προσυπέγραψαν αρχικά 114 άτομα, μεταξύ των οποίων και ο Δήμαρχος Παλλήνης Αθανάσιος Ζούτσος. Στη συνέχεια, η Διακήρυξη υιοθετήθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Παλλήνης(με την απόφαση 066/2014). Ο Δήμαρχος Παλλήνης έχει δηλώσει: «Ακόμα και σε περίοδο κρίσης ο πολιτισμός μπορεί να προσφέρει λύσεις για τη βελτίωση της ζωής των πολιτών. Η κοσμοθεωρία του μεγάλου φιλοσόφου κάνει λόγο για άσκηση εξουσίας που πρέπει να γίνεται μόνο επ’ ωφελεία της ανθρώπινης ευτυχίας. Δεν πρέπει να ασκείται εξουσία και διοίκηση χωρίς να έχει επίκεντρο τον άνθρωπο και χωρίς να αποσκοπεί στην ευτυχία του».
Ο στόχος
Στη συνέντευξη Τύπου που έγινε την Τρίτη 17 Μαρτίου 2015 - στο Πολιτιστικό Κέντρο Γέρακα - παρουσιάστηκε η ιστοσελίδα www.eudaimonia.gr, με πληροφορίες για τη «Διακήρυξη του δικαιώματος της ευδαιμονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση» ή «Διακήρυξη της Παλλήνης» στα ελληνικά και στα αγγλικά.
Πατώντας την αντίστοιχη σημαία των 28 κρατών-μελών της Ε.Ε. μπορεί κάποιος να διαβάσει τη «Διακήρυξη της Παλλήνης» στην επίσημη γλώσσα του κράτους-μέλους. Έως τώρα η Διακήρυξη έχει μεταφραστεί στις επίσημες γλώσσες 16 κρατών-μελών, αλλά σχεδιάζεται η μετάφραση σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες.
Ο στόχος είναι, μέσω του ειδικό ηλεκτρονικού συνδέσμου Avaaz, που υπάρχει στην ιστοσελίδα www.eudaimonia.gr να συγκεντρωθεί ο απαιτούμενος αριθμός υπογραφών από Ευρωπαίους πολίτες, προκειμένου να συζητηθεί το θέμα στο Ευρωκοινοβούλιο. Απώτερος στόχος της κατοχύρωσης του δικαιώματος της ευδαιμονίας είναι ο ανθρωπιστικός προσανατολισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ενημερωτικά στοιχεία:
Η Παγκόσμια Ημέρα της Ευτυχίας, θεσπίστηκε από τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) στις 28 Ιουνίου του 2012, και γιορτάστηκε για πρώτη φορά στις 20 Μαρτίου του 2013, αναγνωρίζοντας ότι η ευδαιμονία είναι βασικός σκοπός και δικαίωμα του ανθρώπου.
Δεν είναι τυχαίος ο χρόνος και ο τόπος που διοργανώνεται το Πανελλήνιο Συμπόσιο Επικούρειας Φιλοσοφίας κάθε Φεβρουάριο για πέντε συναπτά έτη (από το 2011) στο Πολιτιστικό Κέντρο Γέρακα του Δήμου Παλλήνης Αττικής με πρωτοβουλία των Φίλων Επικούρειας Φιλοσοφίας και την αμέριστη στήριξη του Δήμου Παλλήνης. Η διοργάνωση του Πανελληνίου Συμποσίου Επικούρειας Φιλοσοφίας γίνεται προς τιμή του φιλοσόφου Επίκουρου, ο οποίος αφενός γεννήθηκε αυτήν την εποχή περίπου και αφετέρου κατάγονταν από τον αρχαίο Αθηναϊκό Δήμο Γαργηττού, ο οποίος σήμερα ταυτίζεται με τμήμα της Δημοτικής Ενότητας Γέρακα του Δήμου Παλλήνης.
Διακήρυξη του δικαιώματος της ευδαιμονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Ένα από τα θεμέλια του Ευρωπαϊκού πολιτισμού είναι η φιλοσοφία. Ο Αριστοτέλης και ο Επίκουρος αντιλήφθηκαν πως ο σκοπός της φιλοσοφίας είναι η ευδαιμονία (ευτυχία). Ο Επίκουρος δίδαξε πως η ευδαιμονία αντιστοιχεί στην απονία του σώματος και την αταραξία της ψυχής, και προσεγγίζεται μέσω της παρατήρησης της φύσης, της φρόνησης, της ελεύθερης βούλησης, της αρετής και της φιλίας.
Πολλούς αιώνες αργότερα, το 1776 ο συντάκτης της Διακήρυξης της Αμερικανικής Ανεξαρτησίας Τόμας Τζέφφερσον, επηρεασμένος από την διδασκαλία του Επίκουρου, συμπεριέλαβε στα δικαιώματα του ανθρώπου το δικαίωμα της αναζήτησης της ευδαιμονίας. Με απόφαση του 2012 ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών αναγνώρισε ότι η αναζήτηση της ευδαιμονίας είναι βασικός σκοπός και δικαίωμα του ανθρώπου, ορίζοντας την 20ή Μαρτίου κάθε έτους ως Διεθνή Ημέρα Ευδαιμονίας.
Με δεδομένο ότι το δικαίωμα της αναζήτησης της ευδαιμονίας δεν περιλαμβάνεται στα 54 άρθρα του Χάρτη των Βασικών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2010/C83/02), ζητούμε να κατοχυρωθεί αυτό το δικαίωμα της ευδαιμονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εφόσον είναι προφανές ότι είναι βασικό φυσικό δικαίωμα του ανθρώπου και η μη αναγνώρισή του σε οποιαδήποτε περιοχή του κόσμου στοιχειοθετεί την παραβίαση αυτού του φυσικού δικαιώματος.
